Preview

Eurasian Journal of Current Research in Psychology and Pedagogy

Кеңейтілген іздеу

Eurasian Journal of Current Research in Psychology and Pedagogy ғылыми-практикалық журналында жаңалығымен, өзіндік ерекшелігімен және ғылыми құндылығымен ерекшеленетін психология мен педагогиканың заманауи бағыттары, эмпирикалық және эксперименттік зерттеулердің нәтижелері туралы теориялық, аналитикалық және шолу мақалалары жарияланады.

Біз өз миссиямызды мамандар арасында білім мен тәжірибе алмасу кеңістігін құру, психологиялық-педагогикалық ғылымның сапасы мен ашықтығын арттырудан көреміз. Журнал психологиялық зерттеулердің жоғары деңгейін сақтауға және оқырмандардың барлық санаттары үшін ғылыми білімнің қолжетімділігін арттыруға ұмтылады.

Авторлары мен оқырмандары зерттеушілер деп болжанатын журнал ғалымдар мен практиктер, университет оқытушылары, докторанттар, аспиранттар және қазіргі заманғы ғылымның жаңа ғылыми жетістіктерін игеру мен қолдануға қызығушылық танытатын барлық адамдарға арналған.

Журналдың негізгі қағидасы оның мазмұнына тікелей ашық қолжетімділікті қамтамасыз етуге негізделген. Бұл ретте зерттеу нәтижелерінің еркін қолжетімді болуы оқырман мен авторлық аудиторияны барынша кең көлемде қамтуға және жаһандық білім алмасуды арттыруға ықпал етеді.

Ағымдағы шығарылым

№ 2 (2025)
Шығарылымды жүктеу PDF (Russian)

Жалпы және әлеуметтік психология

7-17 34
Аңдатпа

Туризмнің психологиялық-педагогикалық мәселелері, туризмді психологиялық-педагогикалық қамтамасыз етуді әзірлеу және жүзеге асыру әлі де өте аз теориялық және қолданбалы зерттеулердің саласы болып қала береді. Сонымен қатар, туризм адамның жеке және әлеуметтік болмысын қарқынды түрде өз гертетін, оның дамуына қызмет ететін, «саяхаттағы адам» (homo tornus) ретіндегі қажеттіліктерін түрлендіретін тәжірибелердің бірі ретінде әрекет етеді. Бұл трансформация туризмнің өзінде, туризм үшін кадрларды даярлауда белсенді өзгерістерге әкеледі. Осылайша, қазіргі заманғы отбасылық және балалар мен жасөспірімдер туризмі өзінің нысандары мен мазмұны бойынша белсенді түрде өзгеруде. Зерттеудің мақсаты – оның өркениеттік мұрамен байланысы контекстінде, оның ішінде оның аймақтық өлшемінде саяхатшы тұлғасын өзгерту мәселелерін талдау. Сондай-ақ, саяхатты проблемалардан қашу ретінде пайдаланатын адамдар түрі бар, нәтижесінде олардың өзгерістері азырақ білінеді, бірақ саяхат адамды өзіне және өмірге сенуге, қиындықтар мен белгісіздіктерге келуге, қиындықтарға төтеп беруге және өзгерістерді қабылдауға үйретеді. Саяхат адамға өзінің болмысын өзгертуге, өзін қоршаған әлемге емес, өзіне қажетті бағытқа, дәрежеге және қарқындылыққа өзгертуге көмектеседі, ескі болмысқа, оның қажеттіліктері мен тілектеріне және адамға қатысты өзінің қажеттіліктері мен тілектерін орындауға үйретеді. 

Клиникалық және арнайы психология

18-27 12
Аңдатпа

Ауыр сөйлеу бұзылыстары – сөйлеу аппаратының бұзылыстарының жиынтығы, олар ағзаның жалпы дамуына, сондай-ақ психикалық дамуына елеулі әсер етуі мүмкін. Ауыр сөйлеу бұзылыстары бар балалардың саны жылдан-жылға артып келеді. Зерттеушілердің мәліметінше, бірінші сынып оқушыларының 20–25%- ын фонетика-фонематикалық дамуы жеткіліксіз балалар құрайды. Бұл мақалада арт-терапияны ауыр сөйлеу бұзылыстары (АСБ) бар балалардың ойлау және шығармашылық қабілеттерін дамытудағы инновациялық әдіс ретінде қолдану қарастырылады. Зерттеудің өзектілігі – мұндай мәселелері бар балалар санының артуы және оларды түзетуге арналған тиімді тәсілдердің қажеттілігімен байланысты. Авторлар арт-терапияның әртүрлі әдістеріне – изотерапия, ертегі терапиясы және ойын терапиясы сияқты түрлеріне назар аударады. Бұл тәсілдер ұсақ моториканы дамытуға, сөйлеуді жақсартуға, эмоцияны реттеуге, сондай-ақ мазасыздық пен агрессия деңгейін төмендетуге ықпал етеді. Мақалада арт-терапияны түзету мектептерінің оқу үдерісіне енгізу барысына ерекше көңіл бөлінген. Бұл шығармашылық жұмысты балалардың күнделікті өміріне кіріктіруге мүмкіндік берді. Авторлар арт-терапияны педагогтер, логопедтер мен психологтердің өзара әрекеттесуін қамтитын пәнаралық тәсіл аясында қолдану – АСБ бар балалармен түзету жұмысының болашағы зор бағыты болып табылады және олардың тұлғалық әрі әлеуметтік дамуына ықпал етеді деген қорытындыға келеді. 

Қолданбалы психология және зерттеулер

28-37 15
Аңдатпа

Бұл мақалада студенттердің емтихан кезеңіндегі стресстің оқу мотивациясына әсері жан-жақты зерттеледі. Зерттеудің мақсаты – емтихан уақытындағы психологиялық күйзелістің студенттердің оқу белсенділігіне, өзін-өзі бағалауына, эмоционалдық тұрақтылығына және мотивациялық деңгейіне тигізетін ықпалын анықтау. Зерттеу әдістері зерттеудің моделіне байланысты іріктелді: психологиялық және педагогикалық әдебиеттің аналитикалық және теориялық талдауы; эмпирикалық әдістер: сұхбат, студенттерге арналған авторлық сауалнама; Дембо-Рубинштейннің «Өзін-өзі бағалауды диагностикалау» әдістемесі, А.А. Реанның «Табыс мотивациясы және сәтсіздіктен қорқу» әдістемесі, Ч.Д. Спилберг және Л. Ханин «Реактивті және тұлғаның мазасыздық деңгейін анықтау» әдістемесі қолданылды. Зерттеу барысында студенттердің алаңдаушылық деңгейінің жоғарылайтыны, өзін-өзі бағалаудың төмендеуі және оқу мотивациясының өзгеретіні анықталды. Эмпирикалық нәтижелер емтихан кезеңіндегі стресстің студенттердің оқу процесіне теріс әсер ететінін көрсетті. Бұл құбылыстардың алдын алу үшін студенттердің психологиялық қолдауын арттыру, стрессті басқару дағдыларын дамыту, білім беру жүйесінде қолайлы орта қалыптастыру ұсынылады. Зерттеу қорытындылары білім беру мекемелерінде психологиялық қызмет сапасын жақсартуға, емтихан процесін тиімді ұйымдастыруға, сондай-ақ студенттердің тұлғалық және академиялық дамуын қолдауға бағытталған шараларды әзірлеуге септігін тигізеді. 

38-45 18
Аңдатпа

Мақалада инвестициялық және қаражаттық шешімдерді қабылдау процесін анықтауда психологиялық зерттеулерді қолдану мәселесі қарастырылды. Инвестициялық және қаражаттық шешімдерді қабылдау процесі тұрғындардың қаржылық сауаттылығының деңгейін ашып береді. Қаржылық сауаттылық туралы айтқанда, алдымен тұрғындардың табысын реттеу, кірістері мен шығындарын есепке алу, артық ақшаны жинау, сақтау көбейту кезеңдері қарастырылады. Зерттеудің мақсаты еліміздегі тұрғындардың инвестициялық және қаражаттық шешімдерді қабылдау процесін анықтауда психологиялық жағдаяттарды анықтау. Бұл зерттеуде сапалы зерттеу әдісі қолданылды. Жоғарғы оқу орындары студенттері мен олардың ата-аналарының қатысуымен зерттеу тобы құрылды және олардың пікірлері талданды. Зерттеу тобына 200 адам, оның 75-і студент пен 125 ата-ана қатыстырылды. Олар әртүрлі әлеуметтік топтарды құрады, көбіне көпбалалы отбасы, қала және ауыл тұрғындарына қатысты. Зерттеу деректері алдын ала әзірлеген сұхбаттың жартылай құрылымдалған түрі арқылы жинақталды. Зерттеу деректері мазмұнды талдау әдісін қолдану арқылы бағаланды. Қазіргі кезде экономикалық ғылым кейбір инвестициялық және қаражаттық шешімдердің көбісін түсіндіре алмай отырғандығын көрсетеді. Жарнамалау әдісі арқылы алаяқтардың қаржы сауаттылығы төмен тұрғындарды арбауына түсіруі зерттелді. 

Педагогика және білім беру әдістемесі

46-53 12
Аңдатпа

Мақалада психологиялық-педагогикалық тәсіл негізінде Қазақстанның жоғары оқу орындарында инклюзивті оқытудың ерекшеліктеріне талдау жүргізілді. Әр түрлі инклюзиясы бар білім алушылардың санаттары бойынша білім алуға бағытталған профессорлық-оқытушылық құрамының алдында тұрған негізгі міндеттер айқындалады. Зерттеудің өзектілігі Қазақстандағы заманауи білім беру және әлеуметтікэкономикалық жағдаймен айқындалған. Жұмыс көбінесе қазіргі отандық және Батыс ғылымында оларды кейіннен білім беру ортасында белсенді қолдану үшін оқытудың көп бағытты технологияларын дамыту қажет екендігіне байланысты. Әзірленген ұсыныстар негізінде ЖОО студенттерін оқытудың қазіргі үдерісінің сапасын арттыруға қабілетті шаралар кешені ұсынылды. Ұсынылған зерттеу негізінен инклюзивті оқыту бүгінде университет қызметкерлері мен студенттер қауымдастығының барлық мүшелерін жақсарту, дамыту және қолдау үшін бірлесіп жұмыс істеуіне оң әсер ететін әлеуметтік және этикалық жауапкершілік болып табылады. Инклюзивті білім беру – бұл университет топтары, бағдарламалары мен сабақтары барлық студенттерге қатысуға және оқуға мүмкіндік беретін етіп жасалған. Мұндай инклюзивті оқыту мүмкіндігі барлық студенттерге пайдалы, өйткені ол олардың жеке күшті жақтарын және оқу процесіне қосқан үлестерін бағалайды, оқу тәжірибесін барлығына бай және әртүрлі етеді.