Preview

Eurasian Journal of Current Research in Psychology and Pedagogy

Кеңейтілген іздеу
№ 1 (2025)
Шығарылымды жүктеу PDF (Russian)

Жалпы және әлеуметтік психология

7-13 122
Аңдатпа

Бұл зерттеу некеге қанағаттануды қалыптастырудағы эмоционалды интеллекттің рөлін және Қазақстандағы этникалық аралас ерлі-зайыптылар арасындағы қарым-қатынас динамикасын зерттейді. Әртүрлі этникалық топтардың (қазақтар, орыстар, корейлер, өзбектер, украиндар, немістер және ұйғырлар) аралас некеден шыққан 25 қатысушымен терең сұхбаттарды қамтитын сапалы тәсіл арқылы зерттеу эмоционалды интеллекттің құрамдас бөліктері – өзін – өзі тану, өзін-өзі реттеу, мотивация, эмпатия және әлеуметтік дағдылардың динамикаға қалай әсер ететінін зерттеді мәдениетаралық қатынастар. Зерттеу нәтижелері жо ғары эмоционалды интеллект тиімді мәдениетаралық коммуникациямен, мәдени айырмашылықтарды түсінумен, қақтығыстарды шешумен және қарым-қатынастың тұрақтылығымен байланысты екенін көрсетеді. Жақсы дамыған эмпатия мен мәдени перспективаны түсінетін қатысушылар қарым-қатынаста әсіресе оң нәтиже көрсетті, ал эмоционалды реттеу дағдылары күшті адамдар мәдени айырмашылықтарға байланысты отбасылық шиеленісті жеңуде үлкен жетістіктер туралы хабарлады. Бұл нәтижелер эмоционалды интеллект дағдыларын мәдениетаралық некедегі қарым-қатынастардың сапасын жақсарту үшін мақсатты түрде дамытуға болатындығын көрсетеді, бұл мәдениетаралық қатынастарды оқыту, отбасылық терапия және Қазақстанның көпұлтты қоғамындағы отбасының дамуы үшін маңызды болуы мүмкін.

Клиникалық және арнайы психология

14-21 119
Аңдатпа

Назар жетіспеушілігі және гиперактивтілік бұзылысы (НЖГБ) дәстүрлі түрде атқарушы функция кемшіліктері мен зейіннің реттелмеуі тұрғысынан тұжырымдалады. Алайда, соңғы зерттеулер эмоционалды дисрегуляцияның НЖГБ-нің перифериялық емес, орталық ерекшелігі болып табылатынын көрсетеді, әсіресе эмоционалды талаптар күшейетін жасөспірімдік кезеңде. Бұл теориялық мақала жасөспірімдердегі НЖГБ симптоматологиясы мен эмоционалды реттеу қиындықтары арасындағы екі жақты байланысты зерттейтін интеграцияланған моделді ұсынады. Нейробиологиялық, дамыту және клиникалық зерттеулерді жүйелі шолу және теориялық синтез арқылы біз эмоционалдық реттеуді негізгі НЖГБ симптомдарына әсер ететін және олардан әсер алатын трансдиагностикалық процесс ретінде орналастыратын негіздемені ұсынамыз. Ұсынылған модель осы қиылысқа ықпал ететін ортақ нейробиологиялық субстраттарды, даму траекторияларын және психоәлеуметтік әсерлерді көрсетеді. Сонымен қатар, біз бұл теориялық интеграцияның клиникалық бағалау, араласу дамыту және болашақ зерттеу бағыттары үшін салдарын зерттейміз. Бұл негіздеме НЖГБ-нің дәстүрлі симптомға негізделген тұжырымдамасына қарсы және эмоционалды реттеуді шешу жасөспірімдіктің маңызды даму кезеңінде жан-жақты емдеу тәсілдері үшін өте маңызды болуы мүмкін деп болжайды.

Қолданбалы психология және зерттеулер

22-30 103
Аңдатпа

Бұл мақала жоғары білім беру жүйесіндегі цифрлық трансформация жағдайында оқытушылардың пси хикалық денсаулығына цифрлық технологиялардың әсерін зерттеуге арналады. Білім беру процесіне цифр лық технологиялардың белсенді енгізілуі оқытушыларға жаңа қиындықтар мен сынақтарды тудырып, олардың психоэмоциялық жағдайына әсер етуі мүмкін. Мақалада цифрлық жүктеме, цифрлық стресс, кәсіби күю сияқты мәселелер қарастырылады және олардың қазіргі технологияларды пайдалану нәтижесінде оқытушыларға әсері талданады. Цифрландыру оқытушылардан жаңа платформалар мен құралдарды меңгеруді талап етеді, бұл жиі стрестің, эмоциялық күюдің және кәсіби мотивацияның төмендеуіне әкеледі. Сонымен қатар, мақалада теріс психологиялық салдарларды азайту үшін цифрлық сауаттылықты арттыру, білім беру мекемелерінің қолдауы және икемді жұмыс кестелерін енгізу сияқты мүмкін шешімдер ұсынылады. Автор цифрлық трансформация жағдайында оқытушылардың психологиялық әл-ауқатын қамтамасыз ету үшін кешенді тәсілді қолданудың маңыздылығын атап өтеді.

Педагогика және білім беру әдістемесі

31-35 104
Аңдатпа

Бұл мақалада шет тілін оқытуда тілді таңдау және оның оқу мен оқытудың тиімділігіне әсері туралы жалғасып жатқан пікірталастар қарастырылады. Үш негізгі аспекті талданады: оқытудың негізгі құралы ретінде оқу тілін пайдаланудың артықшылықтары мен шектеулерін растайтын зерттеулер; мұғалімдер оны сабақта қолдануды қолдауда кездесетін қиындықтар; сонымен қатар оқушылардың әртүрлі қажеттіліктерін қа нағаттандыра отырып, тілді барынша терең меңгеруге арналған практикалық стратегиялар. Батыру әдісі кеңінен қолдау тапқанымен, нақты әлемдегі оқыту жағдайлары икемді тәсілді қажет етеді. Тілді меңгеру, танымдық жүктеме және институционалдық талаптар оқу процесіне ана тілін қашан және қалай қосу керектігі туралы шешімдерге әсер етеді. Бұл мақалада тілдерді оқытуда тиімді пайдалану мәселелерін теңгерімді талқылауды ұсыну үшін қазіргі зерттеулер, педагогикалық тәсілдер мен практикалық тәжірибе жинақталған. Теориялық идеяларды практикалық ұсыныстармен үйлестіре отырып, мақала мұғалімдерге оқу тілін оңтайлы пайдалану стратегияларын әзірлеуге көмектеседі, жақсы түсінуге, белсенділікке және сабақта мазмұнды қарым-қатынас дағдыларын дамытуға ықпал етеді.

36-44 124
Аңдатпа

Қазіргі заманғы жасанды интеллект (ЖИ) технологиялары білім беру үдерісіне, соның ішінде «Бизнесталдау» курсын оқытуға айтарлықтай әсер етеді. Зерттеудің өзектілігі цифрлық экономиканың дамуы және деректер ағынының артуы бизнес-талдау мамандарына деген сұранысты көбейтуімен байланысты. Алайда, дәстүрлі оқыту әдістері қазіргі нарық талаптарына әрдайым сай келмейді. Жасанды интеллект білім беру процесін жеке оқытуға бейімдеп, оны интерактивті әрі тиімді етуге жаңа мүмкіндіктер ұсынады. Зерттеудің мақсаты – жасанды интеллект технологияларының бизнес-талдауды оқыту әдістеріне әсерін зерделеу, олардың артықшылықтары мен ықтимал шектеулерін анықтау. Зерттеудің міндеттері-жасанды интеллекттің бизнесталдауды оқытуда қолдануындағы негізгі аспектілерді зерттеу. ЖИ көмегімен оқу курстарын даралау, білімді бағалауды автоматтандыру, интеллектуалды оқыту жүйелерін пайдалану мүмкіндіктерін талдау. Жасанды интеллектті білім беру процесіне интеграциялаудың артықшылықтары мен қиындықтарын анықтау. ЖИ-ды «Бизнес-талдау» курсына енгізуге қатысты ұсыныстар беру.

45-50 110
Аңдатпа

Бұл мақалада орыс және қазақ тілдерінің ұлттық корпустарын педагогикалық тұрғыдан қолдану мәселесі қарастырылады. Ұлттық корпустардың құрылымы, мәтіндік базасы, аннотация әдістері және білім беру үдерісінде қолдану мүмкіндіктері салыстырмалы түрде талданады. Зерттеу нәтижелері ұлттық корпустардың тіл үйретуде, грамматикалық және лексикалық талдауда, аударма дағдыларын қалыптастыруда маңыздылығын көрсетеді. Қазақ тілінің корпусының әлі де даму сатысында тұрғандығы және оның оқу процесіне толық ин теграциялануы үшін қажетті жетілдірулер ұсынылады. Сонымен қатар, білім беру саласында корпус лингвистикасын тиімді пайдалану үшін әдістемелік нұсқаулар жасау қажеттілігі талқыланады.

51-56 105
Аңдатпа

Қазіргі білім беру технологиялары оқушылардың жеке ерекшеліктерін ескеретін дербестендірілген оқытуға көбірек бағытталуда. Бұл үдерісте педагогикалық диагностика маңызды рөл атқарады, өйткені ол студенттердің білім деңгейін, оқу стилін және ықтимал қиындықтарын анықтауға мүмкіндік береді. Бұл мақалада педагогикалық диагностика негізінде бейімделген оқытуды қолдауға арналған сараптамалық жүйені әзірлеу мәселесі қарастырылады. Мұндай жүйені құрудың негізгі қағидаттары, соның ішінде диагност икалық деректерді талдау, дербестендірілген оқыту траекторияларын қалыптастыру және жасанды интеллект әдістерін интеграциялау қарастырылады. Ерекше назар білімді бағалау процесін автоматтандыруға және оқытушыларды интеллектуалды қолдауға бөлінеді. Қолданыстағы тәсілдер талданып, оқыту процесін дербестендіру арқылы білім сапасын арттыруға бағытталған сараптамалық жүйенің тұжырымдамалық моделі ұсынылады.

57-63 140
Аңдатпа

Бұл мақалада «медиасауаттылық», «ақпараттық сауаттылық», «медиамәдениет», «медиабілім беру» ұғым дарына теориялық талдау жасалып, педагогтердің ақпараттық және медиасауаттылығын арттыру мәселелері қарастырылады. Ақпараттық технологиялар мен медианың білім беру жүйесіндегі рөлі артып отырған заманда педагогтердің кәсіби шеберлігін арттыру қажеттілігі айқындалады. Автор, ақпараттық көздердің жеке тұлғаны ақпараттандыру және дамытудағы маңыздылығын ескере отырып, педагогтердің медиасауаттылығын қалыптастырудың, сондай-ақ ақпарат көздеріне сыни талдау жүргізудің қажеттілігін атап өтеді. Мақалада педагогтерге ақпарат пен медианы тиімді пайдалану жолдары, сондай-ақ, біліктілікті арттыру жүйесінде педагогтердің медиасауаттылығын дамыту әдістері сараланған. Сонымен қатар, педагогтердің медиасауаттылығын арттыруға арналған оқу бағдарламасы ұсынылған. 



ISSN 2959-3999 (Print)
ISSN 2959-4006 (Online)