Әйелдерде артық салмақ пен семіздікке әкелетін тамақтану бұзылыстары

Мақалада артық салмақ пен семіздікке әкелетін тамақтанудың бұзылу мәселесі қарастырылады. Артық салмақ пен семіздік – қазіргі кездегі ең өзекті медициналық және әлеуметтік мәселелердің бірі. Зерттеулер көрсеткендей, семіздік пен тамақтанудың бұзылуы өмір сапасына айтарлықтай әсер етеді. Жұмыста салауатты тамақтану мінез-құлқының параметрлері де, тамақтану бұзылыстарының негізгі түрлері де ұсынылған: шектеуші, эмоциогенді және экстерналды. Артық салмағы бар адамдардың тамақтану тәртібінің типіне тек экзогендік факторлар ғана емес, сонымен қатар гендерлік және жас ерекшеліктерінің де әсері көп. Зерттеушілердің көпшілігі тамақтанудың бұзылуына әйелдердің көбірек бейім екендігімен келіседі, соған байланысты әйелдерде артық салмақ пен семіздік қаупі жоғары.

1. Ndambo M.K., Nyondo-Mipando A.L., Thakwalakwa C. Eating behaviors, attitudes and beliefs that contribute to overweight and obesity among women in Lilongwe City, Malawi: a qualitative study // BMC Women’s Health. 2020, no. 22, р. 216.

2. Blüher M. Obesity: global epidemiology and pathogenesis // Nat Rev Endocrinol. 2019, no. 15(5), рр. 288–298.

3. De Lorenzo A., Romano L., Di Renzo L., Di Lorenzo N., Cenname G., Gualtieri P. Obesity: A preventable, treatable, but relapsing disease // Nutrition. 2020, no. 71, р. 110615.

4. McCafferty B.J., Hill J.O., Gunn A.J. Obesity: Scope, lifestyle interventions, and medical management // Tech Vasc Interv Radiol. 2020, no. 23(1), р. 100653.

5. Treasure J., Duarte T.A., Schmidt U. Eating disorders // Lancet. 2020, no. 395, рр. 899–911.

6. Couturier J., Isserlin L., Spettigue W., Norris M. Psychotropic medication for children and adolescents with eating disorders // Child Adolesc Psychiatr Clin N Am. 2019, no. 28(4), рр. 583–592.

7. Gómez Puente J.M., Martínez-Marcos M. Overweight and obesity: effectiveness of interventions in adults: Enferm Clin. 2018, no. 28(1), рр. 65–74.

8. Гуськова Е.С., Гуслистова А.В., Гречаный С.В. Типы пищевого поведения и качество жизни пациентов с избыточным весом // Медицина: теория и практика. – 2019. – № 3. – С. 190–198.

9. Yu Y., Qianheng M., Fernandez I.D., Groth S.W. Associations of Trimester-Specific Eating Behaviors and Eating Patterns with Excessive Gestational Weight Gain // J Women’s Health Care. 2021, no. 10, р. 544.

10. Shriver L.H., Dollar J.M., Lawless M. et al. Longitudinal associations between emotion regulation and adiposity in late adolescence: indirect effects through eating behaviors // Nutrients. 2019, no. 11(3), р. 517.

11. LeBlanc E.L., Patnode C.D., Webber E.M. et al. Behavioral and pharmacotherapy weight loss interventions to prevent obesity-related morbidity and mortality in adults: Updated evidence report and systematic review for the US Preventive Services Task Force // JAMA. 2018, no. 320(11), рр.1172–1191.

12. Richardson A.S., Arsenault J.E., Cates S.C. et al. Perceived stress, unhealthy eating behaviors, and severe obesity in low-income women // Nutr J. 2015, no. 14, р. 122.

13. Rosmond R. Stress induced disturbances of the HPA axis: a pathway to Type 2 diabetes? // Med Sci Monit. 2003, no. 9(2), рр. 35–39.

14. Gardner M.P., Wansink B., Kim J., Park S.B. Better moods for better eating? How mood influences food choice // J Consum Psychol. 2014. No. 24, рр. 320–335.

15. Bongers P., Jansen A., Havermans R. et al. Happy eating. The underestimated role of overeating in a positive mood // Appetite. 2013, no. 67, рр. 74–80.