Мәдени және әлеуметтік нормалар контекстіндегі тілді оқытудағы риторикалық дәйектеменің орны

Мақалада білім алушылардың танымдық-дәлелдеу дағдыларын дамытудың маңыздылығы қарастырылады, оның ішінде өз көзқарасын логикалық негіздеп тұжырымдау және қорғау, идеяларды тиімді жеткізу және ауызша және жазбаша деңгейде сөйлеу мақсатын жүзеге асыру қабілеті. Автор студенттерді тілдік қарымқатынас жағдайына, сондай-ақ әлеуметтік, мәдени және этикалық нормаларды ескере отырып, сыни ойлау, дискурсты талдау және дәлелдеу дағдыларына үйрету туралы айтады. Бұл процестің маңызды элементтері лексико-грамматикалық және дискурстық құзыреттілік, мәтінді талдау және аргументативті талқылау дағдылары, әртүрлі контексттерде тиімді қарым-қатынасты қамтамасыз ететін сөйлеу әрекетінің логикалық құрылымын құра білу сияқты құзыреттер болып табылады. Автор қазіргі заманғы маман тұлғасының құзыреттілік моделі тұлғалық әлеует пен кәсіби мәдениеттің маңызды аспектілерін қамтитынын қозғайды, бұл өз кезегінде әртүрлі салалардағы міндеттерді тиімді орындауға ықпал етеді деп тұжырымдайды. Студенттердің кәсіби ортада стандартты емес шешімдер қабылдауына және өз ойларын дәлелді түрде жеткізуге мүмкіндік беретін логикалық және сыни ойлау дағдыларының қалыптасуына ерекше көңіл бөлінеді.

1. Перельман X., Ольбрехт-Тытека Л. Новая риторика: Трактат об аргументации // Язык и моделирование социального взаимодействия. – М., 1987. – 288 с.

2. Карасик И.В. Языковой вкус как категория коммуникации // Гуманитарные технологии в современном мире: материалы ХII Международной научно-практической конференции, памяти главного редактора научного журнала «Современная коммуникативистика», профессора О.Я. Гойхмана (15–19 мая 2024 г.). – Калининград: Полиграфычъ, 2024. – 372 с.

3. Гальскова Н.Д. Современные подходы к обучению языку и литературе. – СПб.: Питер, 2019. – С. 102–136.

4. Бим И.Л. Методика преподавания русского языка. – М.: Просвещение, 2020. – С. 45–78.

5. Черкасова Е.Н. Проектная деятельность на уроках русского языка. – СПб.: Лань, 2019. – С. 66–98.