Өзіндік қатынас студенттердің жетістік уәждемесінің факторы ретінде

   Мақалада студенттердің өзіндік қатынасы мен жетістіктерінің өзара байланысының ерекшеліктерін талдау және зерттеу нәтижелері ұсынылған. Табысқа ұмтылу үрдісі – жеке адамның табысқа жетуіне әкелетін әрекетін тудырушы күш ретінде түсіндіріледі. Бұл үрдіс қызметтің қарқындылығы мен табандылығы бағытында байқалады. Жеке тұлғаның уәждемесі мен қасиеттері арасында өзара байланыстың бар екені анық: жеке тұлғаның қасиеттері уәждеменің ерекшеліктеріне әсер етеді, ал уәждеме ерекшеліктері бекітіліп, жеке тұлғаның қасиеттеріне айналады. Сәтсіздікке уәжделгенге қарама-қарсы табысқа уәжделген тұлға табысты қабілеттілікке (талантқа) және үлкен күш-жігерге (күш-жігерге) бағыттайды. Бір жағынан, табысқа уәжделгендер сәтсіздік жұмсалған күштің жеткіліксіздігінен десе, сәтсіздікке уәжделгендер қабілеттің жеткіліксіздігі дейді. Бірақ қызметтің табыстылығы немесе сәтсіздігі қабілеттерден бөлек өз мүмкіндіктерін елестетумен де байланысты. Табыс пен сәтсіздік тұлғаның өзіндік қатынасын реттеуші және қалыптастыру уәждемеге ықпал етеді, бірақ тұлғаның өзіндік қатынасы да адамның белсенділік үдерісіне әсер етеді. Негізінен, уәждеме жеке адамның өзіндік қатынасы мен оның мінез-құлқы арасындағы аралық буын болып табылады. Тәжірибе тұрғысынан алғанда, бұл зерттеу жеке психологиялық консультациялар өткізу үшін, сондай-ақ студенттердің психологиялық бейімделуі мен уәждемесі бойынша бағдарламалар жасау үшін материал ретінде қызықты.

1. Яровая Ю. Н. Психологические причины мотив0ационного поведения человека / Ю. Н. Яровая // Философия образования. – 2019. – № 2. – С. 248–254.

2. Нечаев Н. Н. Категория развития как основа психолого-педагогических исследований образования / Н. Н. Нечаев // Культурно-историческая психология. – 2018. – Том 14. – № 3. – С. 57–66. doi:10.17759/chp.2018140305

3. Панферов В. Н. Эффективность обучения и академическая мотивация студентов в условиях онлайн-взаимодействия с преподавателем (на примере видеолекции) / В. Н. Панферво [и др.] // Социальная психология и общество. – 2020. – Том 11. – № 1. – С. 127–143. doi:10.17759/sps.2020110108

4. Макклелланд Д. Мотивация человека / Д. Макклелланд. – СПб., 2007. – 672 с.

5. Модель мира и развитие профессионала / А. С. Седунова [и др.] ; Федер. агентство по образованию, Ульян. гос. ун-т. – Ульяновск: УлГУ, 2012. – 153 с.

6. Вартанова И. И. Эмоциональное отношение к школе и самоотношение старшеклассников различного пола и возраста / И. И. Вартанова // Психологическая наука и образование. – 2020. – Том 25. – № 3. – С. 40–48. doi: 10.17759/pse.2020250304